ဗ်ဳိင္းအရွင္ဖမ္းနည္း

လူဗိုလ္

(၁)

            ႏို႔ဖိုးဒုကၡသည္စခန္းကိုေရာက္မွ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ႏွင့္ႀကဳံတာ ဒီႏွစ္ဆို(၄)ႀကိမ္ျပည့္ေတာ့မယ္။ မႏွစ္က ပဲြဆို အေတာ့္ကိုစည္တာ။ တိုင္းရင္းသားညီညြတ္မႈတည္ေဆာက္ေရးေကာ္မတီဆိုတာ ဖြဲ႔စည္းၿပီးစလည္းျဖစ္ေနေတာ့ တိုင္းရင္းသားရိုးရာ တင္ဆက္မႈေတြကလည္း အၿပိဳင္အဆိုင္။ က်ေနာ္တို႔ BNA ဗမာအမ်ဳိးသားအသင္း(ႏို႔ဖိုး)ကေတာင္ ဦးေရႊရိုး၊ ေဒၚမိုးအကနဲ႔ တပင္တိုင္အကေတြ တင္ဆက္ျဖစ္ခဲ့ေသးတယ္။ ဒီအထဲမွာ အားအေကာင္းဆုံးအစီအစဥ္က ေတာ့ ဘာလဲမေမးနဲ႔။ ကရင္ဒုံးယိမ္းအစီအစဥ္ေပါ့။ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးမို႔ ကရင္ဒုံးယိမ္းအကက ပိုသာတာ မထူးေပမယ့္၊ ဒုံးယိမ္းၿပိဳင္ပြဲမွာ ကရင္မဟုတ္တဲ့တိုင္းရင္းသားေတြ စုဖြဲ႔ထားတဲ့ က်ေနာ္တို႔ PAB ရပ္ကြက္အဖြဲ႔က တတိယဆုယူသြား တာ ကေတာ့ အဆန္းသားမဟုတ္လား။

            ခုလည္း ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ နီးလာျပန္ေတာ့ ဒုံးယိမ္းအဖြဲ႔ေတြတိုက္ေနၾကတာ ၿခိမ့္ၿခိမ့္သဲပဲ။ ႏို႔ဖိုးစခန္း တခုလုံးလုိ႔ေတာင္ ေျပာရင္ရမယ္။ အရြယ္စံု၊ဆိုက္စုံ၊ ကာလာစံုံ။ ဒီႏွစ္လည္း  စည္ဦးမွာပါ။  

            ဒီလို ကရင္ဒုံးယိမ္းသံၾကားရင္ အလယ္တန္းေက်ာင္းသားဘ၀က က်ေနာ္တို႔ေက်ာင္းမွာ ေခတ္စားခဲ့တဲ့ ဒုံး ယိမ္းသံစဥ္သီခ်င္းေလးကို သတိရမိတယ္။ ဆရာ၊ ဆရာမေတြကို ေနာက္ေျပာင္ရင္းက ေပၚလာတာေလ။

            “ေဟ့ ... ယုေမာင္၊ ဘုေမာင္၊ ထိပ္ေျပာင္လားေဟ့ ...

            ေတာင္ဖက္ကၽြန္းေပၚျမစ္၀နံေဘး ကရင္မ ေနာ္သန္းေငြ” ဆိုတာေပါ့။

(၂)

            ေညာင္ေလးပင္ၿမိဳ႕၊ အမွတ္(၁)အထကေက်ာင္းကို ၿမိဳ႕အျပင္ထုတ္ၿပီးစ ပညာသင္ႏွစ္အခ်ိန္မွာေပါ့။

            ေက်ာင္းပတ္၀န္းက်င္မွာက လယ္ကြက္ေတြ၊ ထန္းေတာေတြ၊ သခ်ၤဳိင္းကုန္းေတြ၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြခ်ည္း သက္သက္ဆိုေတာ့ ေက်ာင္းမေပ်ာ္အဖြဲ႔ေတြအတြက္ ခိုကိုးရာေတြက အျပည့္။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးက ေက်ာင္းစည္းကမ္းထိမ္းသိမ္းေရးအဖြဲ႔ကို ေက်ာင္းသားေတြေၾကာက္တဲ့၊ ေက်ာင္းသားေတြကိုကိုင္ႏိုင္တဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမ ေတြနဲ႔ အသစ္ျပန္ဖြဲ႔လိုက္တယ္။ ဒီအထဲမွာ က်ေနာ္တို႔အလယ္တန္းဆရာေတြထဲက (၄)ဦးပါတယ္။ ဆရာဦးယုေမာင္၊ ဆရာဦးလွျမင့္၊ ဆရာဦးထြန္းေရႊနဲ႔ ဆရာမ ေဒၚသန္းေငြတို႔ေပါ့။ ဒီဆရာေတြအားလုံးက သူရဲေကာင္းဆရာေတြခ်ည္းပဲ။ အရည္အခ်င္းကိုယ္စီနဲ႔။ ေက်ာင္းမေပ်ာ္အဖြဲ႔ေတြ တခါတည္းၿငိမ္က်သြားေလာက္ေအာင္ကို စြမ္းၾကတာ။

           

ဒီအထဲမွာ ဆရာဦးယုေမာင္က ၀ိတ္သမား၊ လူပ်ဳိႀကီး။ သူ႔ လက္ဖ်ံႀကီး တလုံးတလုံးက နည္းတာႀကီးမဟုတ္ ဘူး။ အခန္းထဲစာသင္ေနရင္း သူ႔ ၿခိမ္းေျခာက္တဲ့အသံကိုက သူမ်ားထက္ထူးတယ္။

            “အခု ဆရာ ၀ိတ္ျပန္ မေနၿပီေနာ္။ သတိထားၾက” ဆိုကာ ႀကိမ္လုံးကိုတစြစြနဲ႔ သူ႔လက္ေမာင္းၾကြက္သား ေတြကို ထုတ္ထုတ္ျပတတ္ေသးတယ္ေလ။ ဆရာဦးယုေမာင္ စာသင္ခ်ိန္ဆို အတန္းထဲက အဆိုးဆုံးလို႔သတ္မွတ္ထား တဲ့ “ဘိုနီ”လိုေကာင္မ်ဳိးေတာင္ ၿငိမ္။   

            ဆရာမေဒၚသန္းေငြက်ေတာ့ တမ်ဳိး။ အရိုက္ၾကမ္းတဲ့ထဲမွာေတာ့ မပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေက်ာင္းသားေတြကို ကိုင္တတ္တယ္။ သူစာသင္ေနတဲ့အတန္းတင္မကဘူး။ ေဘးအခန္းေတြက ဆရာ၊ ဆရာမ မရိွလို႔ဆူညံေနရင္ေတာင္ ၀င္ထိန္းတတ္တယ္။ ဆရာ မရိွလို႔ဆိုၿပီး ဆူမယ္၊ ေဆာ့မယ္လို႔ေတာ့မစဥ္းစားနဲ႔။ မၾကာဘူး ဆရာမေဒၚသန္းေငြေရာက္ လာၿပီ။

            “ကဲ အားလုံးပစၥည္းေတြလြယ္အိတ္ထဲထည့္။ ၿပီးရင္ တရားထိုင္ၾကမယ္။ အားလုံး ခုံေပၚတက္ထိုင္ၾက။ မ်က္စိ ကိုမိွတ္ထား။ မ်က္စိထဲေပၚလာတာေတြကိုလိုက္မွတ္။ ခဏေန ဆရာမ ျပန္လာေမးမယ္။ ဘာေတြေတြ႔လဲဆိုတာ မေျပာႏိုင္တဲ့လူ နာၿပီသာမွတ္ ”

            ဒါပဲေျပာၿပီး ျပန္ထြက္သြားေပမယ့္ ဘယ္သူမွမလႈပ္ရဲ၊ အသံမထြက္ရဲၾက။ မ်က္စိကိုအသာမွိတ္ထားၾကရင္း သူေျပာသလို လိုက္ၾကည့္ေနရတယ္ေလ။ ရုတ္တရက္ ေရာက္လာတတ္ၿပီး ဆူေနတဲ့သူကို အတန္းေရွ႕ထြက္ခိုင္း၊ ဘာ ျမင္လဲေမးရင္ မေျဖႏိုင္လို႔ကေတာ့ အရိုက္ခံရၿပီ။ က်ေနာ္ကေတာ့ မ်က္စိေလးမွိတ္ထားၿပီး သူေမးရင္ ဘယ္လိုေျဖရမ လဲေတြးေနမိတယ္။ (၄၅)မိနစ္ ျပည့္သြားလို႔ သံေခ်ာင္းေခါက္သံၾကားရမွသာ အခ်ိန္ကုန္သြားမွန္းသိလိုက္ရတယ္။

            ဆရာဦးထြန္းေရႊကိုေတာ့ ေက်ာင္းသားအားလုံးက သူ႔ေနာက္ကြယ္မွာ “ထိပ္ေျပာင္”လို႔ပဲ ေခၚၾကတယ္ေလ။ နဖူးကလည္းေျပာင္သလားမေမးနဲ႔ ဆံပင္က မရိွေတာ့သေလာက္ဘဲ။ ဆရာထိပ္ေျပာင္က်ေတာ့ တအားပါးတာ။ ေက်ာင္းသားတဦးခ်င္းစီရဲ႕ အေၾကာင္းေတြကိုလည္း သိတယ္။ စကားသံၾကားလိုက္တာနဲ႔ ဘယ္သူေျပာတယ္ဆိုတာ ဘလက္ဘုတ္မွာစာေရးေနရင္း လွည့္မၾကည့္ဘဲနဲ႔သိတယ္။ ဆရာထိပ္ေျပာင္ေျပာဖူးတဲ့ စာက်က္နည္းတခုဆိုရင္ ခုထိ ကို မေမ့တာ။

            “တမနက္ေစာေစာမွာ ဆရာ လမ္းေလွ်ာက္ထြက္ကအျပန္၊ ေက်ာင္းသူတေယာက္စာက်က္ေနတာကို ခပ္ လွမ္းလွမ္းထဲက ၾကားေနရတယ္။ သူက်က္ေနတာက ဧရာ၀တီျမစ္အေၾကာင္း။ ဆရာ စၾကားကတဲက ‘ဧရာ၀တီျမစ္ သည္၊ ဧရာ၀တီျမစ္သည္’ ဟာ သူ႔အိမ္ကိုလြန္ၿပီး အိမ္သုံးေလးလုံးေက်ာ္လည္း ဧရာ၀တီျမစ္သည္က မၿပီးဘူး ”

            “ဧရာ၀တီျမစ္အေၾကာင္းက်က္တာပဲကြာ ဧရာ၀တီျမစ္သည္ကို  ဒီေလာက္ထည့္က်က္ေနဖို႔မလိုပါဘူး။ မင္းတို႔ လည္း ဒီဧရာ၀တီျမစ္သည္ စာက်က္နည္းမ်ဳိးကို မသံုံးမိၾကေစနဲ႔”တဲ့ မွတ္သားစရာ။

(၃)

            ဆရာဦးလွျမင့္ကိုေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြက “ဘုေမာင္”လို႔ ကြယ္ရာမွာ ေခၚၾကတယ္။ ေနာက္ေစ့မွာ ဘုႀကီး တလုံးက သိသိသာသာႀကီးထြက္ေနလို႔။ ဆရာဘုေမာင္က က်ေနာ္တို႔အတန္းပိုင္ဆရာ။ စကားအေျပာေကာင္းၿပီး၊ စာ သင္လည္း အရမ္းေတာ္တယ္။ သူက သခ်ၤာသင္တာ။ ထူးတာက ဆရာဘုေမာင္လမ္းေလွ်ာက္ရင္ လက္ပိုက္သလိုလုပ္ ထားၿပီး သူ႔ေမးေစ့ကို လက္တဖက္နဲ႔ အၿမဲတမ္း ေထာက္ေထာက္ထားတတ္တယ္။ ဒါကသူ႔စတိုင္။

            ဆရာက သခ်ၤာသင္ရင္ေတာင္ သူမ်ားထက္ထူးတယ္။ ေလ့က်င့္ခန္းတခုသင္ၿပီဆိုရင္ ခက္တဲ့၊ ပညာပါတဲ့ အပုဒ္ေတြေလာက္ကိုပဲေရြးၿပီး တြက္ျပ၊ ရွင္းျပတတ္တာ။ က်န္တာေတြကို အဆင့္မရွိဘူးဆိုၿပီး တြက္ျပေလ့မရွိဘူး။ အမွတ္ေပးၿပီဆိုရင္လည္း အမွတ္(၁၀၀) ေပးထားတယ္ဆိုပါစို႔။ အကုန္မွန္ရင္ (၁၀၀) ရၿပီး၊ မွန္တဲ့အျပင္ သပ္ရပ္တယ္၊ ရွင္းတယ္။ ျမန္တယ္ဆိုရင္ (၁၀၁) အထိ ေပးတယ္။ မွတ္ခ်က္အေနနဲ႔ “အလြန္ေကာင္း၍ တမွတ္ပိုေပါင္းသည္” ဆိုတာ ကို ေရးေပးလိုက္ေသးတယ္။ ေလ့က်င့္ခန္းစာေတြစစ္ၿပီဆိုရင္လည္း အရင္ဆံုးလာျပတဲ့ (၁၀) ေယာက္ေလာက္ကိုပဲ စစ္ေပးတယ္။ အခ်ိန္ကအေရးႀကီးလို႔ ျမန္ႏိုင္သမွ်ျမန္ဖို႔ အျမဲတမ္းသတိေပးတတ္တယ္။

သခ်ၤာကိုသင္ေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ကို ဗဟုသုတျဖစ္စရာေတြ အမ်ားႀကီးေျပာျပခဲ့ဖူးတယ္။ ေက်ာင္းက ျပဌာန္း ထားတဲ့စာေတြထက္ ျပင္ပဗဟုသူတေတြကို ပိုေျပာျပေလ့ရွိတယ္။ သူ႔စကားေတြ၊ သင္ၾကားမႈေတြထဲမွာ ေက်ာင္းသား ေတြကိုပါ ပါေအာင္ေခၚသြားတတ္တယ္။ သူကိုေၾကာက္ေနတာဆိုမႀကိဳက္ဘူး။ သူမွားေနလို႔ေထာက္ျပေပးတဲ့ ေက်ာင္း သားဆို ႀကိဳဆိုတတ္ၿပီး ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္းျပန္ေျပာေလ့ရွိတယ္။ ပညာနဲ႔အတူ စာရိတၱကိုပါအေလးထားဖို႔ မၾကာ မၾကာ ဆံုးမတတ္တယ္။ ေတာ္ေနရံုမက ေကာင္းဖို႔လိုတယ္။ ေကာင္းမွ၊ ရိုးသားမွတန္ဖိုးရွိၿပီး ကိုယ့္ကိုကိုယ္လည္း အျမဲဂုဏ္ယူႏိုင္မယ္လို႔ သတိေပးတတ္တယ္။ ဆရာေျပာဖူးတဲ့အထဲက ဂ်ပန္နဲ႔ျမန္မာ ပညာေတာ္သင္သြားၾကတဲ့ အ ေၾကာင္းဆို၊ ခုထိကို အမွတ္ရေနဆဲေလ။

            “ဟိုး မင္းတုန္းမင္းေခတ္ကေပါ့ကြာ။ ဆရာတို႔ႏိုင္ငံနဲ႔ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကို အဂၤလန္ႏိုင္ငံက စက္မႈအတတ္ပညာနဲ႔ပတ္ သက္ၿပီး ပညာေတာ္သင္ေခၚတယ္။ ႏုိင္ငံတခုစီက အေယာက္(၂၀) စီေခၚတယ္ပဲ ထားပါေတာ့ကြာ။ တို႔ႏိုင္ငံကေတာ့ မင္းတို႔သိတဲ့အတိုင္း လက္သင့္ရာစားေတာ္ေခၚေပါ့။ ဘုရင္နဲ႔မူးမတ္အသိုင္းအ၀ိုင္းထဲက လူေတြခ်ည္းေရြးလႊတ္တာ။ ခုေခတ္လိုပဲဆိုပါေတာ့။”

            “အယ္ ... ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကေတာ့ တို႔လိုမဟုတ္ဘူးကြာ။ သူတို႔ႏိုင္ငံက စက္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကၽြမ္းက်င္တဲ့သူေတြ ကို အင္တာဗ်ဴးအဆင့္ဆင့္လုပ္ၿပီးေခၚတာ။ လူအေယာက္ (၂၀) ေခၚဖို႔ကို တႏိုင္ငံလုံးက စက္မႈကၽြမ္းက်င္သူ (၈၀) ကို ေရြးထုတ္တယ္။ ၿပီးေတာ့မွဒီအထဲက (၄၀)ကို ဒုတိယအႀကိမ္ထပ္ေရြးတယ္။ ေနာက္တခါ အဂၤလိပ္ဘာသာပါ ကၽြမ္း က်င္သူ(၂၀)ကို လက္ေရြးစင္ျပန္ေရြးၿပီး အဂၤလန္ကိုပို႔လိုက္တာ။ ဒီလက္ေရြးစင္(၂၀)နဲ႔ က်န္ခဲ့တဲ့(၂၀)က အဂၤလိပ္ ဘာသာစကား ကၽြမ္းက်င္တာ၊ မကၽြမ္းက်င္တာေလာက္ဘဲ ကြာတာ။ စက္မႈပညာေတြကေတာ့ သူမသာ၊ ကိုယ္မသာ ေပါ့။ ၿပီးမွ က်န္ခဲ့တဲ့(၂၀)နဲ႔ ပထမေရြးက်န္(၄၀)ကို ဂ်ပန္အစိုးရက ျပန္မလႊတ္ေတာ့္ဘဲ တေနရာမွာစုၿပီး ေခၚထားလိုက္ တယ္။”

            “အဂၤလန္ကိုေရာက္ေတာ့ တို႔ေရႊျမန္မာေတြက ေတာ္ၾကပါတယ္။ စာေတြလည္းလိုက္ႏိုင္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဟိုေရာက္တုန္း မစားဖူးတာေတြ စား၊ မေသာက္ဖူးတာေတြ ေသာက္ၿပီး ျပန္ခဲ့ၾကတာေပါ့။ ဒီျပန္ေရာက္ေတာ့ မဲနယ္ စက္ရုံ၊ လက္နက္စက္ရုံ၊ ဒဂၤါးျပားစက္ရံုတို႔တည္တာ၊ သေဘၤာဖ်က္တဲ့ ေရျမႇပ္ဗုံးထြင္တာတို႔ေလာက္ေတာ့ အလုပ္ျဖစ္ခဲ့ တာကို စာအုပ္ေတြထဲဖတ္ရဖူးတယ္ကြ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအက်ဳိးဆက္ကို ဒီေန႔ုတို႔ေခတ္မွာ ဘာတခုမွမေတြ႔ရေတာ့ဘူး။ ဘာမွတ္တမ္းမွလည္း မက်န္ခဲ့ေတာ့ဘူး။ တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕တိုးတက္မႈအေျခအေနကလည္း မင္းတို႔ျမင္တဲ့အတိုင္းပဲ။ အဂၤလိပ္ သာ တို႔ ႏိုင္ငံကိုမသိမ္းခဲ့ရင္ ခုထိ ႏြားလွည္းနဲ႔ပဲ ခရီးသြားေနရဦးမွာ။”

            “ဂ်ပန္ပညာေတာ္သင္ေတြကေတာ့ ဒီလိုမဟုတ္ဘူး။ အဂၤလန္ကိုေရာက္တာနဲ႕ သူ႔အဖြဲ႔နဲ႔သူစုၿပီး သင္ေပးသမွ် စာေတြကို ဂ်ပန္လိုဘာသာျပန္ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဂ်ပန္နိုင္ငံကို ျပန္ပို႔တယ္။ အဲ့ဒီပို႔လိုက္တဲ့ ဂ်ပန္လိုဘာသာျပန္ၿပီး သားေတြကို က်န္ခဲ့တဲ့(၂၀)အုပ္စုက စုေပါင္းေလ့လာၾကတယ္။ (၄၀)အုပ္စုနဲ႔ျပန္ေဆြးေႏြးၾကတယ္။ ျပန္သင္ၾကတယ္ ေပါ့ကြာ။”

            “ပညာသင္ကာလၿပီးလို႔ ပညာေတာ္သင္ေတြ ဂ်ပန္လည္းျပန္ေရာက္ေရာ့ ျပန္လာတဲ့(၂၀)နဲ႔ က်န္ခဲ့တဲ့(၂၀)တို႔ ျပန္ေဆြးေႏြးၿပီး ပညာေတြဖလွယ္ၾကတယ္။ ေနာက္ … (၄၀)ကို ျပန္သင္ေပးၾကတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ပညာေတာ္သင္(၂၀)သာ သြားရေပမယ့္၊ (၈၀)လုံး ပညာေတြတတ္သြားႏိုင္ေအာင္ တၿပိဳင္တည္းပြားယူႏိုင္ခဲ့ၾကတာဟာ အတုယူစရာေကာင္းပဲ ေပါ့။ ေနာက္ၿပီး ဂ်ပန္လိုဘာသာျပန္ၿပီးသား ပညာေတြကိုပါ ရလိုက္ၾကတာ။ ခုဆို မင္းတို႔သိတဲ့အတိုင္း၊ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံဟာ စက္မႈပညာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္ေလာက္တိုးတက္ေနၿပီလဲ။ ပညာရပ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အဂၤလိပ္စာမတတ္ခ်င္ေန၊ ဂ်ပန္လိုေလ့လာႏိုင္ေအာင္၊ ဂ်ပန္လိုဖတ္ၿပီးအသုံးခ်ႏိုင္ေအာင္ျဖစ္သြားၿပီ။ တုိ႔ႏိုင္ငံနဲ႔ဘယ္ေလာက္ေတာင္ကြာသြားလဲ ”  

            “ဒီေတာ့ ပညာယူတဲ့အခါမွာ အစီအစဥ္ရိွရိွယူတတ္ဖို႔လုိတယ္။ ၿပီးေတာ့ မွတ္တမ္းဆိုတာက်န္ခဲ့ေအာင္ လုပ္ ထားရမယ္။ ဒါမွ ေနာင္မ်ဳိးဆက္ေတြအတြက္ ပညာအေမြေပးခဲ့ႏိုင္မွာ။ ေနာက္ ... ကိုယ္ေလ့လာသိျမင္ခဲ့သမွ်နဲ႔ ကိုယ့္ ျဖတ္သန္းမႈအေတြ႔အႀကံဳေတြကို ကိုယ့္ဘာသာစာေပေတြနဲ႔ မွတ္တမ္းတင္ထားခဲ့သင့္တယ္ကြ ”

(၄)

            တေန႔မွာေတာ့ စိတ္ဆိုးေလ့မရိွတဲ့ ဆရာဘုေမာင္တေယာက္ ေဒါကန္ေနတဲ့အမူအရာနဲ႔ အတန္းထဲ၀င္လာၿပီး

            “ မင္းတို႔ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးကေတာ့ စံပဲကြာ။ ကုိယ္တိုင္လုပ္လို႔ရရက္နဲ႔ ငါတို႔ကိုဒုကၡေပးတာ ”

            ဆရာဘုေမာင္ ေဒါသျဖစ္ရပုံက ဒီလို။ က်ေနာ္ေျပာခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းစည္းကမ္းထိမ္းသိမ္းေရးအဖြဲ႔မွာ သူလည္းပါ တယ္မဟုတ္လား။ ဒီမနက္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးက ေက်ာင္းေနာက္က်ၿပီးွေရာက္လာတယ္။ ေက်ာင္းတံခါး၀နားအေရာက္ ေက်ာင္းေျပးတဲ့ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ေက်ာင္းေရွ႕မွာ ထိပ္တိုက္တိုးပါေလေရာ။ အဲဒီအခ်ိန္က တေက်ာင္းလုံး အျဖဴ နဲ႔အစိမ္းပဲ၀တ္ၾကရေတာ့ ေက်ာင္းသားနဲ႔အရပ္သားက ခြဲလို႔လြယ္တယ္ေလ။ ဒါေပမယ့္ဆရာႀကီးက ေက်ာင္းသားေတြ ကို ဘာမွမေျပာဘဲ၊ ေက်ာင္းထဲကို ကားဆက္ေမာင္း၀င္ခဲ့တယ္။ ေက်ာင္းရုံးခန္းထဲေရာက္မွ စည္းကမ္းထိမ္းသိမ္းေရး ဆရာေတြကိုေခၚ၊ ေက်ာင္းေျပးတဲ့ေက်ာင္းသားေတြကို လိုက္ေခၚဖုိ႔ေျပာတယ္တဲ့။

            က်န္ဆရာေတြအားလုံးကေတာ့ ဘာမွျပန္မေျပာၾကဘဲ ေက်ာင္းေျပးေတြေနာက္ကို လိုက္သြားၾကေပမယ့္၊ ဆရာဘုေမာင္ကေတာ့ လိုက္မသြားဘူး။ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးကို ျပန္ပက္ရင္း က်န္ေနခဲ့တယ္တဲ့။

 “ခင္ဗ်ားက ကိုယ္တိုင္ ေတြ႔လိုက္ရရက္နဲ႔ ဘာလို႔ျပန္မေခၚခဲ့တာလဲ။ ခင္ဗ်ားေတြ႔တဲ့အခ်ိန္ဆို ေက်ာင္းသား ေတြက ေက်ာင္းအနီးအနားမွာပဲ ရိွေနၾကေသးတာ။ ခင္ဗ်ားျပန္ေခၚရင္လည္း ရရဲ႕သားနဲ႔ဗ်ာ။ ခုေတာ့့ ဘယ္ေရာက္ သြားၿပီလဲဆိုတာ ဘယ္လိုလုပ္သိႏိုင္မလဲ။ လိုက္ရွာလို႔ကေတာ့ တေနသာကုန္သြားမယ္ ေတြ႔မွာမဟုတ္ဘူး။ ေက်ာင္း ေျပးစရာေနရာေတြက တပုံႀကီး၊ က်ဳပ္ေတာ့မလိုက္ႏိုင္ဘူးဗ်ာ။ စာသင္ဖို႔ရိွေသးတယ္”လို႔ေျပာၿပီး ရုံးခန္းထဲက ျပန္ထြက္ လာတာတဲ့။

(၅)

            “မင္းတို႔ ဗ်ဳိင္းအရွင္ဖမ္းနည္းဆိုတာ ၾကားဖူးလား”

            ေဒါသေတြေျပသြားေအာင္ ခဏနားၿပီးမွ ဆရာဘုေမာင္က စကားျပန္စလာတယ္။

            “မၾကားဖူးပါဘူး ဆရာ”

            “ေအ ... မွတ္ထားၾက၊ ဆရာေျပာျပမယ္”

            “မိုးဦးက်စ၊ မိုးဖြဲဖြဲေလးေတြရြာေနတဲ့အခ်ိန္ဆို ဗ်ဳိင္းအရွင္ဖမ္းလို႔ရတယ္ကြ။ ဒီအခ်ိန္မ်ဳိးဆို ဗ်ဳိင္းေတြက လယ္ ကြင္းေတြထဲမွာ ငါးရွာေနၾကတာ။ ဒီေတာ့ မင္းတို႔က ဆားသာတဆုပ္ေလာက္ယူသြား။ ခုန ငါးဖမ္းဖို႔ေစာင့္ေနတဲ့ ဗ်ဳိင္း အနားကိုျဖည္းျဖည္းေလးသြား။ ဗ်ဳိင္းရဲ႕ေခါင္းေပၚကို ဆားေလးပုံေပး။ မိုးကဖြဲဖြဲေလးရြာေနတာဆိုေတာ့ ေခါင္းေပၚက ဆားေတြ အရည္ေပ်ာ္ၿပီး မ်က္စိထဲကို စီးက်မယ္။ မ်က္လုံးဖြင့္လို႔မရေတာ့ဘူး။ ဒီအခ်ိန္ဆို မင္းတို႔ ဗ်ဳိင္းအရွင္ဖမ္းလို႔ ရၿပီ။”

            က်ေနာ္တို႔တတန္းလုံး ဆရာဘုေမာင္ရဲ႕ ဗ်ဳိင္းအရွင္ဖမ္းနည္းကို ၿငိမ္္ၿပီးနားေထာင္ေနမိၾကတယ္။ နားေထာင္ ေနရင္းက မ်က္စိထဲမွာလည္း လယ္ကြင္းထဲက ဗ်ဳိင္းျဖဴျဖဴေတြကို ျမင္ေယာင္လာတယ္။ အသာကပ္သြားၿပီး ဗ်ဳိင္းရဲ႕ ေခါင္းေပၚကို ဆားပုံလိုက္တယ္။ ဆားေတြအရည္ေပ်ာ္ၿပီး မ်က္လုံးထဲ၀င္သြားတယ္။ ၿပီးေတာ့ ... ဗ်ဳိင္းလည္ပင္းကို ဆုပ္ကိုင္ၿပီး ဖမ္းလိုက္တယ္လို႔ကို ျမင္ေယာင္လာတယ္ေလ။

            “ဆရာ ... ဗ်ဳိင္းအနားကပ္သြားေတာ့ ဗ်ဳိင္းကထပ်ံမသြားဘူးလား ဆရာ”

            က်ေနာ္တို႔အားလုံး ေမးလိုက္တဲ့အသံရိွရာကို ၀ိုင္းၾကည့္လုိက္ၾကတယ္။ ပိန္းဇလုပ္ရြာက ေက်ာင္းလာတက္ တဲ့ “ကရင္ႀကီး”။ သူ႔နာမည္က ေစာထူးေဂ။ လူေကာင္က ထြားထြားႀကီးမို႔ က်ေနာ္တို႔အားလုံးက ကရင္ႀကီးလို႔ပဲသူကို ေခၚ ၾကတယ္။ ေဘာလုံးလည္း အကန္ေတာ္တယ္ဗ်။

            “ေအးေပါ့ကြာ ... မင္းေတာင္သိေသးတယ္။ မင္းတို႔ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးက မသိဘူးကြ”

            “မင္းတို႔စဥ္းစားၾကည့္ေလ။ ကရင္ႀကီးေျပာသလိုပဲ အနားကပ္လို႔ရမွေတာ့ ဆားပုံဖို႔လိုေသးလို႔လား၊ တခါထဲ ဖမ္းလိုက္မွာေပါ့။ မင္းတို႔ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးကေတာ့ တခါထဲမဖမ္းလိုက္ဖူးေဟ့။ ငါတို႔ကိုပဲ ဆား ပံုပုံခိုင္းေနတာကြ။ ဒါေၾကာင့္ ေဒါကန္လာတာ ”

(၆)

            ႏို႔ဖိုးဒုကၡသည္စခန္းထဲမွာ ဒုံးယိမ္းသံေတြ ၀ဲပ်ံ႕ေနဆဲ။ ဒီကရင္ဒုံးယိမ္းအကကို ေနာက္ထပ္ကရင္ႏွစ္သစ္ကူး ဘယ္ႏွစ္ခုအထိမ်ား ဒီႏို႔ဖိုးဒုကၡသည္စခန္းထဲမွာ ထပ္ၾကည့္ရ၊ ထပ္ျမင္ရဦးမလဲ မသိ။

            ဘ၀ျမင္ကြင္းေတြ ထပ္လြန္းေနေတာ့လည္း ေက်နပ္ခြင့္ေတြ ေပ်ာက္ဆံုးေနရေပါ့။ အနည္းဆံုး ဒီဒံုးယိမ္းအက ေတြက အေမရိကားမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေနာ္ေ၀မွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ နယူးဇီလန္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေနရာေျပာင္းၿပီး ၾကည့္ခ်င္ၿပီေလ။

            “ေဟ့ ... ယုေမာင္၊ ဘုေမာင္၊ ထိပ္ေျပာင္လားေဟ့ ...

ေတာင္ဖက္ကၽြန္းေပၚ ျမစ္၀နံေဘး၊ ကရင္မ ေနာ္သန္းေငြ...” သီခ်င္းေလးနဲ႔၊ ဗ်ဳိင္းအရွင္ဖမ္းနည္းေလးကို ျပန္္သတိရမိလိုက္တာကိုက ႏွဖူးေၾကာေလးေတြ ေျပသြားသလိုလို။ အသက္ရွဴ ေခ်ာင္သြား သလိုလို။ မဟုတ္လို႔က ေတာ့ တေန႔တေန႔ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ပူပန္ရ။ ကေလးေတြရဲ့ အနာဂတ္ပညာေရးအတြက္ ရင္ေမာရ။ ကိုယ့္ဘ၀ ကိုယ္ အဓိပၸါယ္ေဖာ္ႏိုင္ေရးအတြက္ ရတက္မေအးရ။ ဘ၀ေတြကို ဗီဒီယိုၾကည့္တဲ့အခါ ေပါ့စ္ (Pause)  အလုပ္ခံထားရ သလို ခံစားလာရၿပီေလ။

အင္း ... က်ေနာ္တို႔ဘ၀ေတြ ျပန္လည္ရွင္သန္ႏိုးထႏိုင္ခြင့္ေတြအတြက္ ယူအဲန္အိပ္ခ်္စီအာရ္ (UNHCR) ကပဲ ဗ်ဳိင္းအရွင္ဖမ္းေနတာလား။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကပဲ ဗ်ဳိင္းအရွင္ဖမ္းေနတာလား။ က်ေနာ္တုိ႔ကိုယ္တိုင္ကပဲ ဗ်ဳိင္းအရွင္ ဖမ္းေနတာလား။ တစံုတရာ ဒါမွမဟုတ္ တစံုတေယာက္ကပဲ ....။ စဥ္းစားလို႔ေတာင္ မရ။ ။

(၂၇/၁၁/၂၀၀၉)